®अधिवेशन वृतसेवा, आज देशात १२ करोंड रोजगारांची गरज आहे. यात ५०% जनतेकडे कोणतेही ग्यारटी असलेले रोजगार नाही. व ज्याच्या कडे आहे. त्यांना ही आपल्या नोकरीची ग्यारटी नाही. तर बेरोजगारी ही केवळ भारतातच नाही तर संपूर्ण जगाची गंभीर समस्या आहे. येथे शेकडो आणि हजारो लोक आहेत ज्यांना ग्यारटीवाला रोजगार नाही. याशिवाय, वाढती लोकसंख्या आणि नोकऱ्यांच्या मागणीमुळे भारतात बेरोजगारीची समस्या खूप गंभीर आहे. शिवाय या समस्येकडे दुर्लक्ष केले तर ते राष्ट्राच्या नाशाचे कारण ठरणार आहे. बेरोजगारी म्हणजे अशी परिस्थिती ज्यामध्ये कुशल आणि हुशार लोकांना नोकरी करायची होती. परंतु अनेक कारणांमुळे योग्य नोकरी शोधू शकत नाही. व त्यात अधिक भर म्हणजे ‘वर्क फ्रॉम पद्धत’ आहे.
बेरोजगारीची कारणे;
भारतासारख्या देशात, लोकसंख्येचा एक मोठा भाग बेरोजगार असण्याचे बरेच कारण आहे. लोकसंख्या वाढ, मंद आर्थिक वाढ , हंगामी व्यवसाय, आर्थिक क्षेत्राची मंद वाढ आणि कुटीर उद्योगातील घसरण हे यातील काही घटक आहेत. शिवाय, हे भारतातील बेरोजगारीचे प्रमुख कारण आहेत. तसेच, परिस्थिती इतकी गंभीर झाली आहे की, उच्चशिक्षित लोक सफाई कामगाराची नोकरी करण्यास तयार आहेत. शिवाय, सरकार आपले काम गांभीर्याने करत नाही. या सर्वांव्यतिरिक्त, लोकसंख्येचा एक मोठा भाग कृषी क्षेत्रात गुंतलेला आहे आणि हे क्षेत्र केवळ कापणी किंवा लागवडीच्या वेळी रोजगार प्रदान करते. याव्यतिरिक्त, भारतातील बेरोजगारीचे सर्वात मोठे कारण म्हणजे तिची अफाट लोकसंख्या जी दरवर्षी मोठ्या संख्येने नोकऱ्यांची मागणी करते जी सरकार आणि अधिकारी प्रदान करण्यास असमर्थ आहेत.
बेरोजगारीचे परिणाम;
जर सध्याच्या परिस्थितीप्रमाणेच ‘हायर अँड फायर’ ची परिस्थिती अशीच चालू राहिली तर बेरोजगारी ही भारतात एक मोठी समस्या बनेल. याशिवाय, वाढती महागाई यामुळे गरिबीत वाढ, गुन्हेगारीचे प्रमाण वाढणे, कामगारांचे शोषण, राजकीय अस्थिरता, मानसिक आरोग्य आणि कौशल्याची हानी अशा अर्थव्यवस्थेत पुढील गोष्टी घडतात. परिणामी, हे सर्व कालांतराने राष्ट्राच्या ऱ्हासाला कारणीभूत ठरेल. आपण असे म्हणू शकतो की भारतातील बेरोजगारीची समस्या गंभीर टप्प्यावर पोहोचली आहे. आता सरकार आणि स्थानिक अधिकाऱ्यांनी ही ह्या समस्याकडे गांभीर्याने लक्ष्य घातले पाहिजे तसेच बेरोजगारी कमी करण्यासाठी त्यावर गंभीर्याने काम केले पाहिजे व बेरोजगारीचा हा प्रश्न १००% सोडवण्यासाठी त्यावर उपाय योजना केले पाहिजे. ★★★★★
